Laat ik beginnen met een bekentenis: ik boek regelmatig hotels via Booking.com. Veel andere mensen gebruiken de site  ook, maar komen er niet voor uit. Ze boeken toch dat kleine Franse hotelletje liever rechtstreeks dan via Booking, want “er verdwijnt immers geld in de zakken van Amerikaanse aandeelhouders…. ” Maar als je kijkt naar de aantallen reserveringen die per dag via Booking worden gemaakt, dan moeten er toch veel anonieme gebruikers zijn die stiekem, met de gordijnen dicht, inloggen op de site. Eigenlijk zou er een AA voor gebruikers van deze reservering site moeten worden opgericht, maar dat terzijde.

Ik ben financier van Booking

Als gebruiker van de diensten van Booking.com ben ik min of meer ook een financier van deze Amerikaanse multinational. Voor elke hotelreservering die ik via hun maak, innen ze immers zo’n 10 tot 20 procent van de hotelkosten. Ik bedoel maar.

Toen het boek uitkwam wilde ik als belanghebbende meteen het boek lezen, om te weten komen of ze wel goed met mijn geld omgaan. En ook was ik wel benieuwd naar de Nederlandse begintijd van Booking.

Een degelijk ‘roman’ over ontstaan en groei

De Machine leest bijna als een roman, met aandacht voor starters-problemen, grootse feesten, overname perikelen, miljoenenbonussen, intriges, tegenvallers, belastinghandigheidjes, lef, ongewenste intimiteiten, serendipiteit, improvisaties, hebzucht en achterbaks gedoe.’ en vetes. Genoeg redenen dus om het boek te lezen!

De drie auteurs (journalisten van de NRC), hebben gesproken met zo’n driehonderd direct betrokkenen, kregen inzage in interne video’s en documenten. Opvallend is dat Booking.com niet actief heeft meegewerkt aan de totstandkoming van het boek, maar wel reageerde op vragen en situaties die in het boek worden beschreven.

Het begint met een fax

Het verhaal begint 25 jaar geleden in Twente met het mislukken van het fax-via-internet bedrijfje van de jonge technisch-bedrijfskundige Geert-Jan Bruinsma. Hij wil toch iets ondernemen en bij voorkeur met internet. Al pratend met vrienden ontstaat het idee om iets te gaan doen met hotelboekingen. Deze boekingen werden in die tijd nog steeds via de telefoon of via de fax bevestigd. In november 1996 meldt Geert-Jan Bruinsma zich bij de Kamer van Koophandel in Amersfoort om zijn eenmanszaak om te zetten in een bv, en dat blijkt niet te kunnen. De KvK kan, zoals de auteurs het zeggen, geen bv’s met nieuwerwetse bedrijfsnamen waarin .nl wordt genoemd inschrijven. De naam helemaal uitschrijven mocht wel, en zo werd Bookingspunt Nederland BV in oprichting de nieuwe naam.

Een multinational met 17.500 medewerkers

Er werken in 2021 zo’n 17.500 werknemers van wie ruim 5.000 in Amsterdam. De omzet is meer dan 4 miljard euro. En een fraai voorbeeld van de tijdsgeest is de gigantische nieuwbouw vlak bij het Amsterdamse centraal station. Op de Oosterdokskade, waar ooit het Amsterdamse Hoofdpostkantoor stond, opent in 2022 een kantoor (naast andere faciliteiten) voor met ruim 5.000 werkplekken voor zo’n 5.500 Booking medewerkers.

Door de overname (voor 120 miljoen euro) van Priceline in 2005 was Booking eigenlijk al een Amerikaanse multinational, met een hoofdkantoor dat toevallig in Nederland stond. Heel lang lieten de Amerikaanse eigenaren de geldmachine rustig hun werk doen.

Van ‘krantenjongen tot miljonair”

De Machine is een verhaal in de stijl van ‘krantenjongen tot miljonair’, met een snufje Nederlandse trots. Het is ook een verhaal waarin een hobbyachtig-clubje met veel inzet en passie en geruzie gaandeweg een normaal bedrijf wordt.

De Machine hoort volgens mij thuis op de boekenplank van elke manager, naast Jeroen Smits boeken De Prooi (over ABN) en zijn meest recente boek Het grote gevecht (over Unilever). De Machine neemt de lezer mee in de begindagen van Booking tot aan het gedoe van vandaag. Er komen veel beginnersfouten aan de orde, en alleen daarom zou elke startende ondernemer dit boek moeten lezen. Net zo relevant is het boek voor managers die het gedoe in hun eigen organisaties willen vergelijken met het gedoe in Booking.