Iedereen, die in welke rol dan ook regelmatig helpende gesprekken voert, heeft baat bij de praktische methode zoals die staat in ‘De coach methode – praat minder en verander voorgoed je manier van leidinggeven, van M.B. Bungay Stanier (nubiz, 2018). De methode bestaat uit het stellen van zeven soorten vragen. Na lezing zou de lezer het boek eigenlijk op een zichtbare plek moeten neerleggen, zodat de vier dik gedrukte woorden van de subtitel hem regelmatig ‘tot de orde roepen’. Die woorden zijn PRAAT MINDER, VRAAG MEER. Het boek helpt de lezer met praktische handreikingen hoe dat te doen.

Mocht je je afvragen wat het belang is van vragen stellen, het antwoord is te vinden in een citaat van de Harvard hoogleraar Clayton Christensen: ‘Zonder een goede vraag kan een goed antwoord nergens heen’.

Velen lijden met mij aan veelpraten en veeladviseren. Het boek heeft mij (nog) bewuster gemaakt van deze neigingen. Al lezend realiseerde ik me, dat ik, ook als ik niet expliciet om een advies gevraagd word, dat toch regelmatig geef, soms verpakt in een vraag.

Het boek leest als een trein: Bungay Stanier heeft een losse schrijfstijl en het helpt dat de hoofdstukken onderverdeeld zijn in korte paragrafen met betekenisvolle koppen (als je alleen die leest kom je al snel tot de essentie), grote letters en nog grotere letters die de kern van een hoofdstuk weergeven. Voor degene die behoefte heeft aan de onderbouwing van het gebodene, sluit elk hoofdstuk af met verwijzingen naar wetenschappelijk onderzoek. Ook de literatuuropgave mag er zijn. En voor de visueel ingestelde mens wordt er regelmatig doorverwezen naar video’s die op YouTube te vinden zijn.

De zeven vragen zijn:

1 De start vraag: wat houd je bezig? 
2 De Meer vraag: verder nog iets?
3 De focus vraag: wat is hier voor jou het echte probleem?
4 De fundamentele vraag: wat wil jij?
5 De luie vraag: hoe kan ik helpen?
6 De strategische vraag: als je hier ja tegen zegt, waar zeg je dan een tegen?
7 De leer vraag: Wat was voor jou het nuttigst

Hieronder staan een paar citaten uit het boek die mij aan het denken hebben gezet:

• Stel één vraag tegelijk. Echt maar éénvraag tegelijk, en wacht zwijgend op het antwoord
• De vraag ‘wat houdt je bezig?’ garandeert dat een praatje als snel een echt gesprek wordt
• Geef niet te snel, ongevraagd, adviezen, laat het ‘ADVIESMONSTER’ niet het gesprek kapen.
• Stop met het verhullen van advies door er een vraagteken achter te zetten. Heb je zelf een idee, wacht dan. In plaats van je advies te geven is het beter te vragen ‘is er verder nog iets?’ en je zult merken dat die persoon vaak dezelfde ingeving heeft die jij ook zo graag wilde delen. Als dat niet zo is, kom dan pas met je eigen suggestie, en dan niet vermomd als schijnvraag.
• Focus je op het echte probleem, niet op het eerste probleem. Pas op voor de PROBLEEMWATERVAL, dat is dat er na elk probleem nog een en nog een komt. Met een goede vervolgvraag valt de waterval in te dammen, zoals ‘Als jij je op een probleem zou moeten richten, welk zou dan voor jou het echte probleem zijn?”.
• Vermijd vragen die beginnen met ‘waarom’ en houd het bij vragen die beginnen met ‘wat’. Dus niet ‘waarom deed je dat?’ maar ’wat hoopte je er mee te bereiken’. Vraag niet ‘waarom vond je dit een goed idee’ maar ‘wat is de aanleiding voor deze keuze?’
• De illusie dat beide gesprekspartners weten wat de ander wil, is wijdverspreid en de oorzaak van veel frustrerende gesprekken.

Door de titel ‘De coach methode’ lijkt het alsof het boek alleen voor leidinggevenden geschikt is, maar niets is minder waar. Uit het boek wordt wel duidelijk dat het voeren van bevredigende gesprekken voor niemand vanzelf gaat. De Coach Methode kan de communicerende mens een beetje helpen met het verbeteren van de eigen communicatie, wetende dat het ploeteren blijft.